برای محافظت از ریه ها در برابر ذرات آلاینده و گرد و غبار موجود در هوا، بیماریهای تنفسی مانند آنفلوانزا و دیگر بیماری های عفونی از ماسک تنفسی استفاده می شود ماسکهای تنفسی در واقع جزء تجهیزات حفاظت فردی هستند که به منظور کاهش ورود آلاینده های موجود در هوا به ریه ها طراحی و ساخته شده اند. ماسکهای تنفسی از لحاظ کاربرد و ویژگیها دارای انواع مختلفی هستند. از رایجترین آنها میتوان به ماسک پزشکی، ماسک دهانی، ماسک فیلتردار و ماسک مخصوص تنفسی اشاره کرد. این روزها با توجه به شیوع بیماریهای واگیر مانند کورونا و آنفلوانزا و همچنین افزایش آلایندههای هوا، خرید ماسک تنفسی به یک ضرورت تبدیل شده است.
انواع مختلف ماسکهای صورت
ماسک جراحی (یکبار مصرف)
ماسک جراحی به عنوان یک محافظ در برابر ذارت معلق عفونی در فضا شناخته شده و توسط متخصصان سلامت در حین عمل جراحی توصیه شده است. آنها به طور عمده توسط متخصصان مراقبت های بهداشتی نیز مورد استفاده قرار می گیرند تا از خود و دیگران در برابر شیوع بیماری های عفونی ناشی از هوا ، مایعات بدن و ذرات معلق محافظت کنند .ماسک های پزشکی یا جراحی برای پوشاندن دهان و بینی شما در نظر گرفته شده است. آنها با موادی طراحی شده اند که می توانند ذرات بزرگ ، ترشحات و … را مسدود کنند، همه این موارد ممکن است حاوی ویروس یا باکتری هایی باشد که برای شما مضر باشد. با این حال، ذرات کوچک ممکن است هنوز هم بتوانند به یک ماسک پزشکی نفوذ کنند .از نظر پزشکی بر اساس مقالات منتشر شده تفاوتی از منظر فیلتر دار بودن و بدون فیلتر بودن ماسک ها در کاربرد انها وجود ندارد بجز اینکه در انواع فیلتر دار نفس کشیدن راحت تر می باشد البته بشرطی که فیلتر سالم و دارای کارکرد مناسب باشد.
ماسک (N۹۵)
برخی از بیماریها مانند آنفلوانزا، آبله مرغان، سرخک و سندروم حاد شدید تنفسی از طریق هوا قابل انتقال هستند، ماسک N۹۵ توانایی بالایی در جلوگیری از انتقال این بیماریها دارد. استفاده راحت، فیکس شدن کامل روی صورت و همچنین فیلتراسیون بالای ذرات ریز معلق در هوا را میتوان سه ویژگی مهم ماسک N۹۵ دانست. توجه به این نکته ضروری می باشد که این نوع ماسک به دومنظور مختلف طراحی شده است :استفاده در امور پزشکی و استفاده در صنعت. لذا در هنگام خرید توجه به کاربرد آن ضروری می باشد.
در هنگام خرید ماسک N۹۵ حتما در انتخاب اندازه آن دقت کنید. کیپ شدن ماسک بر روی دهان و بینی باعث بهبود عملکرد آن میشود . برای کودکان از ماسک مخصوص کودکان و برای بزرگسالان از ماسک مخصوص بزرگسالان استفاده کنید.
عمر مفید ماسک N۹۵ چقدر است؟
در هنگام خرید ماسک N۹۵ توجه به عمر مفید آن بسیار اهمیت دارد. مدت زمان استفاده از ماسکهای تنفسی مختلف با هم یکسان نیست. ماسک N۹۵ یک ماسک یکبار مصرف طبی با عمر مفید ۸ ساعت است. البته در صورت مشاهده هر گونه تغییر از قبیل شل شدن بندهای آن،ایجاد مشکل در تنفس و همچنین خراب و کثیف شدن و یا مرطوب شدن ماسک N۹۵ بهتر است آن را دور انداخته و از یک ماسک جدید استفاده کنید. فراموش نکنید که ماسک N۹۵ را نمیتوان تمیز و یا ضدعفونی کرد. همچنین توجه داشته باشید که در هنگام دور انداختن ماسک N۹۵ آن را داخل یک نایلون بپیچید و سپس داخل سطح زباله بیاندازید.این مطالب برای کلیه ماسک ها قابل تعمیم می باشد.
ماسک های :FFP ماسک های FFP که با استاندارد اروپایی EN۱۴۹: ۲۰۰۱ طبقه بندی شده اند .
ماسک فیلتر دار FFP۱ : ماسک مناسب برای ذرات بزرگتر از ۵ میکرون با فیلتراسیون ۸۰ درصد
ماسک فیلتر دار FFP۲ : ماسک مناسب برای ذرات بین ۲ تا ۵ میکرون با فیلتراسیون ۹۴ درصد
ماسک فیلتر دار FFP۳ : ماسک مناسب برای ذرات کوچکتر از ۲ میکرون بافیلتراسیون ۹۹درصد
هنگام خرید ماسک حتما علایم اختصاری درجشده روی آن را مطالعه کنید.
به عنوان مثال حرف (N) به این معنی است که ماسک مورد نظر ضد روغن و نفت نیست. معمولا اعدادی هم در کنار حرف لاتین درج میشود؛ فرضا N۹۵ نشان میدهد که فیلتر ماسک ۹۵ درصد ذرات معلقی را که پایهی روغنی یا نفتی ندارند، میتواند جذب کند.
حرف (R) به این معنی است که ماسک در برابر ذراتی با پایهی روغن و نفت به مدت حداکثر ۸ ساعت مقاوم است. اگر در یک ماسک عدد ۹۵ در کنار حرف لاتین (R) درج شده باشد، به این معنی است که از آن میتوان با اطمینان هنگام نقاشی ساختمان استفاده کرد؛ چرا که اغلب رنگهای ساختمانی پایهی روغنی یا نفتی دارند.
حرف (P) به این معنی است که ماسک بیش از ۸ ساعت در برابر ذراتی با پایهی روغن و نفت مقاوم است. بنابراین اگر دنبال ماسکی میگردید که بتواند سلامت شما را در شرایط مختلف تا حداکثر میزان ممکن حفظ کند، باید به دنبال ماسکی باشید که عبارت P۱۰۰ روی آن درج شده باشد. این عبارت به این معنی است که ماسک نهتنها ذرات با پایهی روغنی بلکه حتی ذرات با پایهی غیرروغنی را هم تا مرز ۱۰۰ درصد فیلتر میکند.
حرف N در N۹۵ نمایانگر “عدم مقاومت در برابر روغن” است و عدد ۹۵ هم نشان میدهد که این نوع ماسکها در بدترین حالت، مانع عبور ۹۵ درصد از ذرات بزرگتر از ۰.۳ میکرون میشود.
در ماسکهای سری P، این حرف نشانگر “ضد روغن بودن” است، اما این ویژگی برای محافظت از فرد در برابر ویروس کرونا که اغلب از طریق سرفه کردن و ارتباط نزدیک با فرد بیمار منتقل میشود، اضافی است و کارکرد خاصی ندارد. ماسکهای P۱۰۰ راه حداقل ۹۹.۹۷ درصد از ذرات را صد میکنند. این در حالی است که ماسکهای جراحی معمولی، به واسطه طراحی سادهای که دارند و به طور کامل دهان و بینی را نمیپوشانند، به هیچ وجه محافظتی در حد و اندازههای N۹۵ و P۱۰۰ ندارند.