پانسمان و مراقبت از زخم

مراقبت از زخم در باند پیچی

گاهی اوقات که قسمتی از بدن یا پوست دچار جراحت و صدمه می شود بهتر است برای بهبودی هر چه زودتر یا جلوگیری از عفونت زخم یکسری مراقبت های ویژه زیر نظر پزشک متخصص انجام دهیم. برای این اقدامات می توانیم از یک سری تجهیزات پزشکی کمک بگیریم

در زیر به اختصار به شرح این تجهیزات می پردازیم:

بتادین

 پوویدون آیوداین که در بازار به نام بتادین آن را می شناسند ودر ایران به آن دوا گلی نیز می گویند یک ضدعفونی کننده زخم است. بتادین در صنعت پزشکی مصرف های زیادی دارد٬ به طور مثال جراحان و با کادر پزشکی قبل از انجام هر کاری حساس برای از بین بردن تمام باکتری وآلودگی های دست خود و ورود آن به بدن بیمار و ابتلا به عفونت  دستان خود را با بتادین به طور کامل شست وشو می دهند ٬ ویا قبل از جراحی برای سطح پوست را بتادین تمیز می نمایند. در منزل و یا محل کار برای بریدگی و یا جراحت های کوچک نیز  استفاده از بتادین برای ضدعفونی بسیار گزینه مناسبی می باشد .

 بتادین  معمولا در دو رنگ سبز وقهوه ای عرضه می گردد و در دو شکل مایع و یا پودر تهیه می شود.

بتادین قابلیت این را دارد تا  باکتری های گرم مثبت و گرم منفی، قارچ‌ها، ویروس‌ها را از بین ببرد.

 در سوختگی ها بسیار گسترده و یا زخم های بسیار وسیع بهتر است از بتادین استفاده نشود ٬ هم چنین استفاده بتادین برای زنان باردار یا شیرده و افرادی که دچار بیماری های تیرويید هستند  و یا لتیوم مصرف می نمایند ممنوع است.

گاز پانسمان

زمانی که زخم دچار خونریزی می باشد و یا باز است برای جلوگیری از خون ریزی و همچنین محفوظ ماندن آن از آلودگی های محیط و عفونت از گاز استفاده می شود. گازها که یک پارچه نخی توری مانند هستند که در دو نوع استریل و غیر استریل تولید می شوند. گاز های بسته به مدل شان قابلیت جذب مایعات اعم از ترشحات و خون آبه را به خود دارند. برای پانسمان زخم ها با گاز غیر استریل نیز بهتر از دستگاه اتوکلاو برای استریل کردن آن ها قبل از شروع کار اقدام نمود.

گاز ها با داشتن منافذ باعث عبور جریان هوا و اکسیژن می شوند  و این امر باعث می شود تا زخم در زمان کمتری بهبود یابد. جنس گاز ها از پنبه و نخ طبیعی می باشند به همین دلیل هیچ گونه حساسیت و آلرژی تولید نمی نماید.

گاز های استریل خود دارای دو مدل می باشند : خط دار و بی خط در

در واقع نوع خط دار آن برای اتاق های جراحی و احشام درونی استفاده می گردد٬ این گازها با داشتن نوار خط حاجب در عکس های رادیولوژی قابل رویت می باشند ٬تا پزشک در صورت نیاز با انجام عکس برداری از بودن و یا نبودن آن در بدن اطمینان حاصل نماید.

 گاز وازلینه

گاز وازلینه همان گاز استریل می باشد که به وازلین بهداشتی پزشکی آغشته گردیده و مناسب برای پانسمان زخم های سوختگی یا زخم های باز می باشد٬ به این دلیل که به زخم نمی چسبد و چون پرز و وسرنخ آزاد ندارد در زخم باقی نمانده و ایجاد عفونت نمی کند. این گاز استریل شده می باشد و موجب هیچ گونه حساسیت نمی شود.

پد چشمی استریل

زمانی که چشم آسیب می بیند و یا پس از انجام عمل بر روی آن در مواردی پزشک دستور می دهد تا چشم بسته بماند. برای سهولت پانسمان چشم و راحتی بیمار از یک پد های چسب دار استریل که برای ناحیه چشم طراحی و تولید شده اند استفاده می شود. مزیت این پدها این است که استریل می باشند و قرار دادن آن نسبت به فرم چشم و محل قرار گیری آن بسیار راحت و آسان می باشد. از این پد ها برای بستن چشمان کودکانی که دچار تنبلی چشم هستند نیز استفاده می شود.

اندهای کشی

در مواردی که یکی از قسمت های بدن آسیب دیده و باید ثابت و بدون تحرک بماند از باند های کشی استفاده می شود . این باندها که قابلیت مقاومت و کشسانی بسیار بالایی دارند می تواند به هر حالت و یا فرمی دور عضو آسیب دیده بسته شوند. مزیت دیگر استفاده از این باند ها این است که به کاهش تورم و ورم بافت آسیب دیده بسیار کمک می نمایند. این باند ها که معمولا از جنس پلی استر و پلی اورتان می باشند با وارد کردن فشار موضعی گردش خون را در آن قسمت افزایش داده و در بهبودی سریع بافت أسیب دیده بسیار موثر هستند. باندهای کشی در عرض های مختلفی مانند ۵٬۱۰٬۱۵ و۲۰ سانت تهیه و عرضه  می شوند. این باند های در درمان کشیدگی٬ کوفتگی٬ضرب دیدگی و... بسیارتاثیرگذار می باشند.

باند های دور بافت

در زمان پانسمان یکی از ابزار پر استفاده٬ باندهای دور بافت می باشند. این باند ها که از نخ طبیعی و پنبه تهیه شده اند به راحتی هوا و اکسیژن را از خود عبور می دهند و روند بهبود زخم تسریع می بخشند. این باند های با قدرت انعطاف بالا قابلیت این را دارند تا از آنان در هر ناحیه بدن استفاده نمود. مزیت دیگر آن ها این است که روی بدن لیز وسر نمی خورند به همین دلیل در هنگام گرفتن آتل و یا گچ بر روی پوست ابتدا از این باند استفاده می نمایند.  قدرت جذب بالایی دارند ٬بنابراین در زخم های که ترشح و خونریزی ممکن است داشته باشند بهترین گزینه می باشند .این باند استریل بود و از ورود هرگونه آلودگی وباکتری به زخم جلوگیری می نمایند و مانع عفونت می شوند.

ویبریل

هنگام گرفتن گچ و یا آتل از یک باند پنبه استفاده می شود به نام ویبریل. کار این باند این است که مانع تحریک پوست و یا خوردگی آن توسط گچ شود و تمام فشار وارده از سمت گچ بر روی بدن را به طور یکسان پخش نماید. این باند هم در عرض های مختلف مانند ۵ و ۱۰ و ... تهیه و عرضه می شود.بسیار نرم و راحت می باشد و هیچ گونه حساسیت و آلرژی تولید نمی کند.

 پنبه

پنبه یکی از وسایل بسیار ضروری  و پر مصرف در زمان پانسمان و ضدعفونی کردن زخم می باشد. با استفاده از پنبه می توان زخم را به هر دارو ویا مایع ضدعفونی کننده مانند بتادین آغشته نمود و یا خون و ترشحات اضافه را از آن زدود. پنبه به دلیل قدرت جذب بالایی که دارد می توان بر روی زخم فشرد تا خونریزی متوقف شود. پنبه چون از نخ طبیعی و ۱۰۰٪ خالص تهیه می شود باعث هیچ گونه حساسیت و خارش نمی گردد. و استفاده از آن کار را بسیار آسان و راحت می سازد. پنبه  معمولا در نوع هیدورفیل ساده که به هم پیوسته است و با دست به هر میزان که بخواهید جدا می شود و یا به صورت توپک در دو رنگ سفید و رنگی تولید می شود.

چسب های پانسمان

چسب های پانسمان آماده که در نوع ساده و ضد آب می باشند درواقع یک پانسمان آماده می باشند که در سایز های متنوعی تهیه و تولید می شوند . استفاده از این پانسمان ها بسیار ساده و آسان می باشد. از مقاومت خوبی برخوردار بوده و قدرت جذب مایعات بالایی دارند. این پانسمان های اکسیژن را به راحتی عبور می دهند و باعث عرق کردن پوست نمی شوند ٬ ضمن اینکه استفاده از این پانسمان ها باعث هیچ گونه خارش و حساسیت نمی گردند.